Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), ağır ve yıpratıcı iş kollarında çalışanlar ile engelli çocuğu olan annelere yönelik erken emeklilik imkanı sunuyor. Yapılan düzenlemeler sayesinde bazı sigortalılar, emeklilik hayaline 5 yıla kadar daha erken kavuşabiliyor.
Yıpranma Payı ile Çifte Kazanç
Madencilik, demir-çelik sanayii, asit üretimi, emniyet ve basın mensupluğu gibi ağır iş kollarında çalışanlara Fiili Hizmet Süresi Zammı (yıpranma payı) uygulanıyor. Bu kapsamda çalışanlar, her hizmet yılı için işin niteliğine göre 60, 90 veya 180 gün ek sigorta prim gününe hak kazanıyor. Eklenen bu günlerin yarısı ise emeklilik yaş haddinden düşülüyor.
Örneğin; 10 yıl boyunca yıpranma hakkı olan bir işte çalışan ve her yıl için 90 gün ek kazanan bir sigortalının primine toplam 900 gün ekleniyor. Bunun 450 günü ise emeklilik yaşından düşülerek erken emeklilik fırsatı sağlanıyor. Bu süre, çalışılan işin tehlike derecesine göre toplamda 5 yıla kadar çıkabiliyor.
Engelli Çocuğu Olan Annelere Ayrıcalık
SGK’nın sunduğu bir diğer önemli hak ise, bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan annelere tanınıyor. 1 Ekim 2008 sonrası uygulanan bu düzenlemeyle, annelerin çalıştığı her 4 gün için 1 gün ilave prim günü veriliyor ve bu süre hem prim gününe ekleniyor hem de emeklilik yaşından düşülüyor.
Örnek vermek gerekirse; 8 yıl (2880 gün) çalışan bir annenin primine 720 gün (yaklaşık 2 yıl) ekleniyor. Aynı süre, emeklilik yaşından da düşülerek annenin daha erken emekli olmasına imkan tanınıyor.
Uzman Desteği Şart
Her iki düzenleme de emeklilikte önemli avantajlar sunsa da, hesaplamalar kişiye özel birçok unsura bağlı olarak değişiyor. Sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı, yaş ve çalışma statüsü gibi faktörler emeklilik sürecini doğrudan etkiliyor.
Uzmanlar, vatandaşların hak kaybı yaşamaması için SGK danışmanlarından veya sosyal güvenlik uzmanlarından profesyonel destek almalarını öneriyor. Doğru başvuru ve planlama ile emeklilik süreci daha güvenli ve sorunsuz bir şekilde ilerletilebiliyor.